4b.2.2 Ruimte, Regels en Participatie

4b.2.2	Ruimte, Regels en Participatie
Toelichting op meerjarendoel
Regionale Energiestrategieën (RES’en) In het nationale Klimaatakkoord (2019) is afgesproken dat provincies, waterschappen en gemeenten in 30 zogenaamde RES-regio’s afspraken maken over het opwekken van minimaal 35 TWh duurzame elektriciteit voor 2030. Conform deze afspraken hebben de drie Utrechtse RES-regio’s U16, Regio Amersfoort en FoodValley een concept-RES opgesteld. Hierin is een gezamenlijk bod neergelegd voor het realiseren van 2,5TWh duurzame opwekking in de provincie Utrecht. Het is een ambitieus bod dat recht doet aan de opgaven in het Klimaatakkoord en het provinciale coalitieakkoord. De concept-RES’en worden nader uitgewerkt tot RES’en 1.0 die uiterlijk 1 juli 2021 gereed moeten zijn. Participatie Participatie met stakeholderorganisaties en inwoners speelt een belangrijke rol in de totstandkoming van de RES 1.0. Gemeenten kunnen voor advies en ondersteuning op het gebied van participatie terecht bij de provincie. Er zijn trainingen en handleidingen ontwikkeld waar veel gebruik van is gemaakt en er is (externe) juridische hulp ingezet bij het optimaal borgen van participatieplannen in bijvoorbeeld ruimtelijke plannen of overeenkomsten. Ook zijn visualisatietools (Tygron en Windplanner) beschikbaar gesteld. Middels de in 2020 vastgestelde provinciale subsidieverordening energietransitie ondersteunen wij proces- en projectparticipatie bij opwekprojecten. Met steun van de provincie is het Projectenbureau Energie van Utrecht opgericht. Het projectenbureau helpt lokale energiecoöperaties zodat zij toegang krijgen tot kennis en geld om 50% lokaal eigenaarschap van duurzame opwek mogelijk te maken. Ook heeft de provincie bijgedragen aan het opleiden van projectleiders van en voor lokale energiecoöperaties via de projectleiderspool. Om energiecoöperaties een gelijkwaardige kans te bieden ten opzichte van commerciële partijen bij de ontwikkeling van grootschalige zon- en windprojecten, zijn in 2020 voorbereidingen getroffen voor een provinciale bijdrage aan het ontwikkelfonds voor energiecoöperaties dat de risicovolle ontwikkelkosten voorfinanciert. Het ministerie van EZK heeft hiervoor eind 2020 een subsidieaanvraag ingediend. Zie ook: https://www.energiewerkplaatsutrecht.nl/dit+gebeurde+er+rondom+de+climate+challenge/default.aspx https://www.youtube.com/watch?v=pUz4zYwKZ3w&feature=youtu.be

4b.2.2

Ruimte, Regels en Participatie

Toelichting op meerjarendoel

Regionale Energiestrategieën (RES’en)
In het nationale Klimaatakkoord (2019) is afgesproken dat provincies, waterschappen en gemeenten in 30 zogenaamde RES-regio’s afspraken maken over het opwekken van minimaal 35 TWh duurzame elektriciteit voor 2030. Conform deze afspraken hebben de drie Utrechtse RES-regio’s U16, Regio Amersfoort en FoodValley een concept-RES opgesteld. Hierin is een gezamenlijk bod neergelegd voor het realiseren van 2,5TWh duurzame opwekking in de provincie Utrecht. Het is een ambitieus bod dat recht doet aan de opgaven in het Klimaatakkoord en het provinciale coalitieakkoord. De concept-RES’en worden nader uitgewerkt tot RES’en 1.0 die uiterlijk 1 juli 2021 gereed moeten zijn.

Participatie
Participatie met stakeholderorganisaties en inwoners speelt een belangrijke rol in de totstandkoming van de RES 1.0. Gemeenten kunnen voor advies en ondersteuning op het gebied van participatie terecht bij de provincie. Er zijn trainingen en handleidingen ontwikkeld waar veel gebruik van is gemaakt en er is (externe) juridische hulp ingezet bij het optimaal borgen van participatieplannen in bijvoorbeeld ruimtelijke plannen of overeenkomsten. Ook zijn visualisatietools (Tygron en Windplanner) beschikbaar gesteld. Middels de in 2020 vastgestelde provinciale subsidieverordening energietransitie ondersteunen wij proces- en projectparticipatie bij opwekprojecten.

Met steun van de provincie is het Projectenbureau Energie van Utrecht opgericht. Het projectenbureau helpt lokale energiecoöperaties zodat zij toegang krijgen tot kennis en geld om 50% lokaal eigenaarschap van duurzame opwek mogelijk te maken. Ook heeft de provincie bijgedragen aan het opleiden van projectleiders van en voor lokale energiecoöperaties via de projectleiderspool. Om energiecoöperaties een gelijkwaardige kans te bieden ten opzichte van commerciële partijen bij de ontwikkeling van grootschalige zon- en windprojecten, zijn in 2020 voorbereidingen getroffen voor een provinciale bijdrage aan het ontwikkelfonds voor energiecoöperaties dat de risicovolle ontwikkelkosten voorfinanciert. Het ministerie van EZK heeft hiervoor eind 2020 een subsidieaanvraag ingediend.

Zie ook:
https://www.energiewerkplaatsutrecht.nl/dit+gebeurde+er+rondom+de+climate+challenge/default.aspx
https://www.youtube.com/watch?v=pUz4zYwKZ3w&feature=youtu.be


	Beoogd resultaat 2020	Status	Toelichting
•	De drie Utrechtse regio’s hebben een concept Regionale Energie Strategie (RES) ingeleverd bij het Rijk, met een bod dat recht doet aan de opgave die ze hebben meegekregen van het Rijk en de ambities uit het coalitieakkoord.		De concept-RES’en van de U16, Regio Amersfoort en FoodValley zijn op 1 oktober 2020 ingeleverd bij het Rijk met een gezamenlijke ambitie voor het realiseren van 2,5 TWh duurzame elektriciteit in de provincie Utrecht.

•	Er is een expert- en projectleiders-pool en voldoende financiele ondersteuning voor energiecollectieven beschikbaar, bijv. via een revolverend fonds samen met het Rijk en andere provincies;		Er zijn 16 coöperatieve projectleiders opgeleid. Deze projectleiders zijn in 2020 aan de slag gegaan met 12 concrete zonne-energie- en windenergieprojecten. Bewoners uit de omgeving kunnen financieel participeren in deze projecten. De eerste drie projecten uit de pool hebben in 2020 een vergunning gekregen. Het betreft drie zonneparken waar Eigenwijkse Energiecoöperatie, Energie coöperatie Bunnik en Energie-U bij betrokken zijn. Er zijn voorbereidingen getroffen voor een provinciale bijdrage aan het ontwikkelfonds voor energiecoöperaties.


•	Er is een adviesteam gestart voor participatietrajecten bij uitvoeringsprojecten van windmolens of zonnevelden;		Het Projectenbureau Energie van Utrecht is opgericht. Hier wordt ondersteuning geleverd aan lokale energiecoöperaties. Daarmee krijgen ze toegang tot kennis en geld om 50% lokaal eigenaarschap van duurzame opwekking mogelijk te maken. Via de provinciale subsidieverordening energietransitie kan proces- en projectparticipatie bij opwekprojecten ondersteund worden.


•	Het informatie- en consultatieplatform aardwarmte is gestart en adviseert bij alle nieuwe geothermie-projecten in de provincie.		Het ICO is operationeel en heeft onder andere advies uitgebracht aan de gemeente Nieuwegein (zie ook 4b.2.1).