3.3 Onderhoud kapitaalgoederen

• De Provincie Utrecht is verantwoordelijk voor een aantal waterwegen (inbegrepen vaarwegen) op haar grondgebied, onder andere vanuit haar rol als regionaal vaarwegbeheerder. De belangrijkste provinciale A- en B-vaarwegen, 18 km Eem, 2km vaargeul in het Eemmeer, 17.5 km Merwedekanaal, 10 km Linge, 10 km Grecht, 8,5 km Kromme Mijdrecht en 4,5 km Oude Rijn, voldoen, indien van toepassing, aan de normen voor vaardiepten, mede gebaseerd op de klassenindeling van de Conferentie van Europese Ministers van Transport (CEMT), de richtlijnen van de Beleidsvisie Recreatietoervaart Nederland (BRTN) en de Commissie Vaarwegbeheerders (CVB) Richtlijnen Vaarwegen 2005.
• In 2020 is het beleidsstuk Perspectief op de Waterwegen gemaakt. In dit stuk wordt op beleidsmatig niveau ingegaan op de wensen en ambities van de Provincie Utrecht ten aanzien van deze waterwegen. De kaders hiervoor (areaal, doelstellingen, gemiddelde kosten) zijn vastgelegd in de Nota Kapitaalgoederen Mobiliteit 2018, die in mei 2018 door PS is vastgesteld. Het streven is erop gericht dat de wegen duurzaam veilig zijn en dat de doorstroming wordt bevorderd. Naast bereikbaarheid draagt de provincie bij het beheer en onderhoud ook zorg voor een leefbare omgeving met aspecten als milieu en duurzaamheid.
• Het nautisch beheer, het vaarwegbeheer en het onderhoud van het Utrechtse deel van het Merwedekanaal is voor het jaar 2020 integraal overgedragen aan de provincie Zuid-Holland. Er is daartoe in 2020 met de provincie Zuid-Holland een samenwerkingsovereenkomst afgesloten met een looptijd van vooralsnog vijf jaar. Provincie Utrecht betaalt provincie Zuid-Holland jaarlijks de overeengekomen kosten.
• Door die herindeling geldt dit ook voor de rivier De Linge, over een lengte van ca 10 km ligt nu het eigendom van de noordelijke oever op Utrechts grondgebied en voert het Ws Rivierenland het beheer en onderhoud gemandateerd uit. Ook daarvoor betaalt de provincie Utrecht jaarlijks een bijdrage.
• De overige (vaar)waterwegen genoemd in het Perspectief op de Waterwegen zijn voor wat beheer en onderhoud ondergebracht in de waterschappen/Hoogheemraadschappen in wiens gebied zij liggen. De Provincie Utrecht betaalt jaarlijks de overeenkomen vergoeding hiervoor.
• De Eem, de vaargeul in de Eemmond en de Oude Rijn beheert de provincie Utrecht zelf. Daarvoor zijn in het verre verleden overeenkomsten gesloten met nu het waterschap Vallei &Veluwe en de gemeente Amersfoort waarin afspraken zijn gemaakt over de verdeling van de kosten  met betrekking tot beheer en onderhoud  en vervangingen.
• Het kwaliteitsniveau voor de Eem is uitgewerkt in de Beheer-en inrichtvisie Eem. Kort de Eemvisie.. Het voorziet naast recreatief vaarweggebruik de mogelijkheid om beroepsvaart tot 1.000 ton (CEMT-klasse III) naar Amersfoort mogelijk te maken en te houden. Deze visie is inmiddels sterk verouderd en is dringend aan een update toe. In het Perspectief op de Waterwegen is per waterweg een paspoort gemaakt. Dit paspoort geeft onder andere inzicht in de huidige situatie, de betrokken overheden en de relevante documenten. De beheer- en Inrichtingsvisie Eem is, sterk verouderd.  Met name de beheerpartners dringen aan om dit voor eind 2021 geactualiseerd te hebben.

• Voor wat betreft de baggerwerkzaamheden in de rivier de Eem en Eemmond: als gevolg van de PFAS/PFOS problematiek waren alle werken  met betrekking tot grondverzet in geheel Nederland stilgelegd. Dat bracht met zich mee dat pas medio in 2020 dit bestek aanbesteed is. Voorafgaand is het hele traject opnieuw ingepeild om de hoeveelheid te verwijderen baggerspecie met de meest recente gegevens te berekenen. In Q4 2020 is begonnen met de uitvoering van dit bestek. Eind Q3 2021 moet dit bestek zijn uitgevoerd. Complicerende factor is dat  dit samenvalt met de sanering Westdijk door het Waterschap.
• Ook is in Q4 2020 begonnen met het vervangen van 675 meter houten damwanden. Deze worden vervangen door staal  in verband met de levensduur en stabiliteit van de oever. De vervanging wordt afgerond in 2021.

• In het Merwedekanaal is onder regie van de provincie Zuid-Holland gestart om bij een negental trajecten de oeverbescherming te vervangen. Een aantal daarvan ligt op Utrechts grondgebied. Naar verwachting is dit eind 2023 gereed. De Provincie Utrecht is als mede-opdrachtgever hierbij nauw betrokken.

Toelichting

Vast onderhoud
In 2020 zijn de lasten begroot voor € 0,9 mln. t.b.v. het vaarwegen beheer en is er besteed € 0,75 mln. Het verschil betreft een aantal begrotingsposten welke een iets lagere besteding hebben dan aanvankelijk is begroot.

Variabel onderhoud
Bij vaarwegen is een forse onderschrijding bij het variabel onderhoud. De lasten zijn in 2020 begroot voor € 3,2 mln en er is € 1,5 mln besteed. Het verschil van circa € 1,7 mln wordt onder andere verklaard door aanbestedingsvoordelen en vertraging bij de uitvoering van het onderhoud als gevolg van de PFAS problematiek.