De beschikbaarheid van kwalitatieve en kwantitatieve vestigingsmogelijkheden is voor bedrijven en instellingen van groot belang. Ze zorgt voor een toekomstbestendige economische ontwikkeling van de provincie. Utrecht heeft weinig ruimte. Dat vraagt om afwegingen.
Het beleid voor werklocaties is vastgelegd in de Ruimtelijk Economische Strategie Utrecht (RESU) die eind 2018 door PS is vastgesteld, in de Thematische Structuurvisie Kantoren (TSK, 2016) en de Retailvisie (2018). In de interim-omgevingsvisie en -verordening (nodig door uitstel van de invoering van de Omgevingswet) geven we de ruimtelijke regels rond werklocaties verder richting. Regionaal programmeren
Het provinciaal Programma Wonen en Werken legt afspraken vast met de 3 regio’s (U16, regio Amersfoort en Food Valley) over de programmering van woon- en werklocaties. In 2020 hebben we een start gemaakt met regionaal programmeren en ook veel vooruitgang geboekt. In deze afspraken ligt veel nadruk op de intensivering en verduurzaming (zie ook programma 3) van bestaande bedrijventerreinen, naast de mogelijkheden voor nieuwe ontwikkelingen. Bedrijventerreinen
Naast het maken van afspraken over programmering willen we de Utrechtse gemeenten ook ondersteunen bij deze intensiveringsopgaven. De OMU (ontwikkelingsmaatschappij Utrecht) kan hierin een belangrijke rol spelen. Het afgelopen jaar hebben we diverse onderzoeken uitgevoerd om scherp te krijgen wat de kansen en potentie zijn van intensivering en wat meer inzet van de OMU hierop precies zou kunnen betekenen en kosten. Dit zijn bouwstenen voor een Plan Intensivering en Verduurzaming Bedrijventerreinen dat we in 2021 ter besluitvorming voorleggen aan PS. Zie ook https://www.provincie-utrecht.nl/actueel/nieuws/impuls-voor-utrechts-bedrijventerrein-lage-weide Kantoren
Het beeld van de Utrechtse kantorenmarkt is op dit moment troebel. Dat komt mede door de coronacrisis. Tot maart 2020 was er in sommige gebieden sprake van een grote vraag naar kantoren. Dat was vooral zo in het Stationsgebied van de stad Utrecht. In mindere mate was dit ook zo in Amersfoort. Buiten deze gebieden is er sprake van een zeer beperkt herstel en van soms nog grote leegstand. Door de coronacrisis blijven mensen wellicht meer thuiswerken. Op dit moment weten we nog niet hoe de vraag naar kantoren zich zal ontwikkelen. We ondersteunen gemeenten en marktpartijen bij de transformatie van kantoren naar andere functies
Ook helpen we ze met de herontwikkeling van gebieden die eerst alleen een kantoorfunctie hadden. Zo worden die gebieden een aantrekkelijke woon- en werkomgeving. We doen dit vanuit het programma Binnenstedelijke Ontwikkeling en samen met de OMU. Detailhandel
De coronacrisis heeft een grote invloed op de sector detailhandel. Dit versterkt en versnelt al eerder ingezette ontwikkelingen richting online winkelen. Leegstand van winkelpanden heeft effect op de aantrekkelijkheid van kernen en binnensteden. Om de kernen van onze gemeenten te steunen in deze zware tijden voor de detailhandel en horeca hebben wij bij de slotwijziging geld gereserveerd voor 3 pilots voor planvorming binnen gemeenten gericht op de versterking van binnensteden, dorpskernen of wijkwinkelcentra. De gemeenten Woerden, Bunschoten-Spakenburg en Stichtse Vecht hebben subsidie ontvangen. Daarmee kunnen ze inzetten op betere samenwerking ter versterking van binnensteden/dorpskernen. De PS kunnen in 2021 besluiten de ondersteuning ruimer beschikbaar te maken voor alle gemeenten. De pilots kunnen dan helpen in het vormgeven van de subsidievoorwaarden. Diverse andere gemeenten hebben inmiddels al aangegeven ook interesse te hebben in deze steun. Basis voor onze ondersteuning vormt de Retailvisie uit 2018 die tot doel heeft om de bestaande winkelstructuur te versterken en de vitaliteit van binnensteden/dorpskernen te behouden.
Vanuit het Programma Binnenstedelijke Ontwikkeling (zie programma 1) hebben wij met de OMU in 2020 gemeenten en marktpartijen ondersteund. Wij hielpen ze met een gebiedsgerichte aanpak van de herontwikkeling naar een meer gevarieerd en leefbaar centrum. De focus van dit programma is gedurende 2020 vooral op versnelling van de woningbouw komen te liggen. Monitoren ontwikkelingen
Het coronavirus heeft naar verwachting op termijn ook effect op de ruimtelijke economie. Deze effecten zijn nu alleen nog niet altijd zichtbaar. De coronacrisis kan ook invloed hebben op het gebruik van bedrijfsruimte, kantoren en winkelruimte. De crisis heeft de manieren van werken en winkelen namelijk veranderd of versnelt al gaande ontwikkelingen. Dat kan zorgen voor een ander gebruik van die ruimten. We monitoren dit als provincie om indien nodig ons beleid bij te sturen. In 2020 hebben we voorbereidingen getroffen voor de opzet van een gezamenlijke (pilot) monitor werklocaties
Dat doen we samen met de gemeenten Utrecht en Amersfoort. De monitor volgt de ontwikkelingen op het gebied van bedrijventerreinen, kantoren en winkels in de hele provincie. Voor alle Utrechtse gemeenten komt daarvoor een dashboard beschikbaar. Op het gebied van detailhandel zijn we in 2020 gestart met de voorbereidingen voor een nieuw Koopstromenonderzoek in 2021. Dat is voor de Randstad plus Noord-Brabant. Dit onderzoek doen we samen met andere provincies in de Randstad. | 
